متن مرتبط با «تاریخ» در سایت 3880-موسسه ماکس پلانک: نئاندرتال‌ها به طور عمده گوشتخوار بودند نوشته شده است
6851-باقر مومنی؛ از مبارزه و زندان تا واکاوی تاریخ
اسد سیفباقر مومنی، نویسنده و پژوهشگر سرشناس تاریخ، بامداد ۱۹ نوامبر در سن ۹۷ سالگی در پاریس درگذشت. اسد سیف، پژوهشگر و منتقد ادبی، در یادداشت خود نگاهی دارد به زندگی، آثار و اندیشه‌های این نویسنده و پژوهشگر سخت‌کوش.باقر مومنی، نویسنده، مترجم و پژوهشگر تاریخ، بامداد روز ۱۹ نوامبر ۲۰۲۳ در ۹۷ سالگی در بیمارستانی در پاریس درگذشت.باقر مومنی در اردیبهشت ۱۳۰۵ در کرمانشاه متولد شد، در دانشگاه تهران حقوق تحصیل کرد، به سیاست روی آورد و در صفوف حزب توده ایران فعالیت نمود. پس از کودتای ۲۸ مرداد مدتی به زندگی مخفی روی آورد، بازداشت شد و چند سالی را در زندان گذراند. پس از آزادی از دانشگاه سوربن پاریس دکترای تاریخ گرفت.در گسست از حزب توده، به همراه تنی چند از روشنفکران و هم‌رزمان پیشین، مبارزه علیه استبداد را ادامه داد. به کانون نویسندگان ایران پیوست و برای آزادی اندیشه و بیان به تکاپو پرداخت. در بنیان‌گذاری چند نشریه حضور داشت. در کار پژوهش، به عصر مشروطیت در تاریخ ایران توجه نمود و در این راستا آثاری منتشر کرد. پس از انقلاب، از همان آغاز در برابر حاکمیت جدید ایستاد و سرانجام در سال ۱۳۶۱ همانند بسیاری از دگراندیشان به ناگزیر کشور را ترک گفته، در پاریس اقامت گزید.سکونت در پاریس اما برای او آغازی دیگر، و این‌بار در تبعید، بود تا کار پژوهش را به بنیادهای فرهنگ ایران بکشاند و این‌که چرا در پی جنبشی چنین عظیم، جمهوری اسلامی بر ایران حاکم شد. او در چنین موقعیتی به کندوکاو در اسلام و قرآن روی آورد. به ضرورت شناخت بنیادهای فکری نظام جمهوری اسلامی پی برد و آثاری در این عرصه منتشر کرد و این کار را تا پایان عمر داد.ایران در آستانه انقلاب مشروطیتنسل جوانی که پس از کودتای ۲۸ مرداد در ایران رشد کرد، نسل, ...ادامه مطلب
6809-تنوع ژنوم زنان ماقبل تاریخ؛ دیرینه شناسان «خانواده گسترده» ۳۸۰۰ ساله را تجزیه و تحلیل کردند
تنوع نظام‌های خانواده در جوامع ماقبل تاریخ همواره برای دانشمندان جذاب بوده است. مطالعه‌ای که توسط انسان‌شناسان دانشگاه ماینتس و یک تیم بین‌المللی از باستان شناسان انجام شد، اکنون بینش جدیدی را در مورد منشا و ساختار ژنتیکی جوامع خانوادگی ماقبل تاریخ ارائه داده است.ینس بلوچر و یواخیم برگر از دانشگاه یوهانس گوتنبرگ ماینتس آلمان، ژنوم اسکلت‌های یک «خانواده گسترده» را از یک گورستان عصر برنز در استپ روسی تجزیه و تحلیل کردند. خانواده گسترده، به خانواده‌ای گفته می‌شود که فراتر از خانواده هسته‌ای والدین و فرزندانشان است و شامل خاله‌ها، عموها، مادربزرگ‌ها و پدربزرگ و سایر بستگان می‌شود. همه این‌ها در نزدیکی هم یا در یک خانواده زندگی می‌کنند. این گوردخمه ۳۸۰۰ ساله نپلویفسکی چندین سال پیش کاوش شد و در مرز جغرافیایی اروپا و آسیا قرار دارد. خانواده‌ها تک‌همسری بودنداکنون با استفاده از ژنومیک آماری، روابط خانوادگی و ازدواج این جامعه رمزگشایی شده است. این کورگان (گوردخمه) مورد بررسی شامل قبر شش برادر، همسران و فرزندان و نوه‌های آنها بوده است. احتمالا بزرگترین برادر، هشت فرزند با دو همسر داشت که یکی از آنها اهل مناطق استپ آسیایی در شرق بوده است. برادران دیگر هیچ نشانه‌ای از چندهمسری نداشتند و احتمالا به صورت تک همسری با فرزندان بسیار کمتری زندگی می‌کرده‌اند.بلوچر، یکی از نویسندگان این تحقیق توضیح داد: «محل دفن، تصویر جذابی از یک خانواده ماقبل تاریخ ارائه می‌دهد. قابل توجه است که برادر بزرگتر، ظاهرا وضعیت بهتری داشته و در نتیجه از شانس بیشتری برای تولیدمثل برخوردار بوده است. حق اولین پسر، مانند همین وضعیت در عهد عتیق و همچنین اشراف تاریخ اروپا به نظر می‌رسد.»پبداده‌های ژنومی اطلاعات بیشتری را, ...ادامه مطلب
